Archive van 'Tims teksttips' Category

mei 01 2008

Test je tekstschrijver?

Geschreven door in Tims teksttips

Opdrachtgevers opgelet: vraag voor de aardigheid eens uitleg aan je tekstschrijver wat nu ook al weer een koppelwerkwoord is. Wat iedereen tenslotte op de middelbare school heeft geleerd, toch? Niet als uitgangspunt om hem of haar mee af te branden natuurlijk, want zo zijn we niet getrouwd. 
 
Vraag twee: welke van de woorden uit het klassieke rijtje* verdienen nu echt de kwalificatie koppelwerkwoord en welke niet (en waarom)?
 
‘Slam dunkt’ hij of zij vlot – en begrijpelijk – de antwoorden? Verhoog dan spontaan het uurtarief, ok? En onthoud, schijn heet te bedriegen; tekstschrijvers die zakken voor deze test, dat komt wel eens voor, blijken vaak helemaal niet ondermaats te zijn.
 
*Zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken, voorkomen.

Nog geen reactie(s)

apr 21 2008

Verantwoord

“Feyenoord is mijn verantwoording niet”, aldus voetbaltrainer Gertjan Verbeek vanochtend in de Spits. Nou staan voetballers toch al niet bekend om hun verheffende taalgebruik, maar Verbeek maakt een steeds vaker voorkomende fout. Namelijk het verwarren van ‘verantwoording’ en ‘verantwoordelijkheid’.

Verantwoordelijkheid heb je, of draag je. En dat betekent dat je verantwoording moet afleggen aan degene die jouw doen en laten in de gaten houdt. Als je je verantwoordelijk hebt gedragen, en dus verantwoord beleid hebt gevoerd, dan kun je op kritische vragen een verantwoord antwoord geven en je zodoende verantwoorden.

Verbeek kan dat overigens, want hij won gisteren met zijn huidige club SC Heerenveen, hetgeen ten koste ging van zijn toekomstige werkgever Feyenoord. Maar goed, die club is pas volgend jaar zijn verantwoordelijkheid.

Nog geen reactie(s)

apr 16 2008

Of(te?)wel

Geschreven door in Tims teksttips

De woorden “ofwel” en “oftewel” worden vaak ten onrechte door elkaar gebruikt. De woorden lijken weliswaar op elkaar, maar betekenen juist het tegenovergestelde van elkaar. ”Oftewel” vertelt nogmaals hetzelfde maar dan in andere woorden. Bijvoorbeeld: “De scheidsrechter geeft een corner, oftewel een hoekschop.”

“Ofwel”, daarentegen, betekent “of”, wanneer er sprake is van twee keuzes. De zin “De scheidsrechter geeft ofwel een corner ofwel een hoekschop” klopt dan ook niet. De scheidsrechter geeft namelijk ofwel een corner ofwel een doeltrap.

De tip van deze week: gebruik ofwel “ofwel” ofwel “oftewel”.

En reactie

mrt 27 2008

-tax & -taks

Geschreven door in Tims teksttips

‘Vliegtaks op populaire bestemmingen omlaag’, kopt de Volkskrant vandaag. NRC schrijft over ‘Lagere vliegtax voor populaire bestemmingen’.

Wat is correct: tax of taks? Het typische van ‘taks(x)’ is dat het eigenlijk alleen voorkomt in combinatie met een ander woord: vliegtaks(x), vettaks(x), enzovoort.

Het is niet gebruikelijk om te zeggen dat je je ‘taks nog moet betalen’. Het woord heeft de laatste tijd een enorme vlucht genomen.

De Nederlandse woorden ‘belasting’ of ‘heffing’ klinken kennelijk niet vlot genoeg.

In Vlaanderen is het al langer een populaire term, hoewel niet iedereen daar blij mee is.

Volgens onze grote woordenboekvriend Van Dale is een taks in de eerste plaats een dashond (die we overigens meestal ‘teckel’ noemen).

In de tweede plaats betekent het woord ook ‘heffing’ en die betekenis gebruiken we steeds meer.

(Anders zou volgens de Volkskrant de vliegteckel omlaag gaan en daar kan ik me weliswaar veel bij voorstellen, maar weinig zinnigs).

De spellingsvariant ‘tax’ staat niet in het woordenboek en is ook niet in de witte spelling opgenomen.

Het gebruik ervan komt door het Engelse woord ‘tax’ (belasting). Wie correct Nederlands wil schrijven, schrijft dus gewoon ‘taks’. Of gebruikt het heerlijke, nostalgische, ‘heffing’.

3 reacties tot dusver

mrt 25 2008

Groen of wit Pasen

Geschreven door in Tims teksttips

Heeft u een vrolijk Pasen gehad? Of een vrolijk pasen? En bent u op tweede Paasdag naar de meubelboulevard gegaan of op tweede paasdag? Het antwoord op deze vragen is afhankelijk van uw kleurvoorkeur.

Namen van feestdagen en (religieuze) feesten schrijven we met een hoofdletter, zowel volgens de officiële groene spelling als de alternatieve witte spelling. Dus is het: Pasen, Kerstmis, Suikerfeest, Offerfeest, Chanoeka en Vaderdag.

De groene spellingregels schrijven echter voor dat informele aanduidingen en afgeleiden van feestdagen een kleine letter krijgen. Dus: ‘Kerstmis’ is wel met een hoofdletter, maar ‘kerst’ en ‘eerste kerstdag’ niet. De witte spellingsregels vatten het begrip feestdag wat ruimer op en gunnen ook minder officiële / formele aanduidingen een kapitaal: Kerst en Eerste Kerstdag. De enige uitzondering die ook de witte spelling maakt, zijn samenstellingen, zodat ‘kerstversiering’ met een kleine letter is.

Ik kan me meer vinden in de alternatieve witte regels. En gezien de massale sneeuwval heeft volgens mij iedereen een witte Paasdagen gehad. Misschien volgend jaar weer groen!

En reactie

mrt 11 2008

Optimaler?

Geschreven door in Tims teksttips

Optimaal, optimaler, meest optimaal. Kan dat? Of zit in het woord optimaal al opgesloten dat het niet nog beter kan? De oorspronkelijke betekenis van het woord is immers “zo goed mogelijk.” Beter dan “zo goed mogelijk” klinkt erg onlogisch. Inmiddels geven de meeste woordenboeken ook de betekenis “goed”. En wat goed is, kan natuurlijk beter en best. Daar ben ik zelf het levende bewijs van. We kunnen dan ook concluderen dat een overtreffende trap van “optimaal” wel degelijk mogelijk is. Sterker nog: dat het altijd optimaler kan.

3 reacties tot dusver

mrt 03 2008

Niet-zeggend

Geschreven door in Tims teksttips

Schrijf nooit ‘niet om het een of ander’, want het is niet raadzaam om negaties te gebruiken als het geen noodzaak is.

2 reacties tot dusver

feb 14 2008

Overtuigend

Geschreven door in Tims teksttips

Als professioneel tekstschrijver sta ik garant voor overtuigende teksten. Helaas geldt dit niet voor al mijn vakbroeders. Sommigen weten zelfs nauwelijks wat overtuigend is, of wat het verschil is tussen ‘overtuigen’ en ‘overreden’. Gelukkig zijn de meesten verstandig genoeg om mijn site met argusogen in de gaten te houden, zodat ze kunnen profiteren van Tims Teksttips!

 

‘Overtuigen’ en ‘overreden’ liggen dicht bij elkaar en worden vaak met elkaar verward. In beide gevallen gaat het erom een ander met behulp van argumenten te beïnvloeden. Het verschil is dat het in het geval van ‘overtuigen’ gaat om een gedachte of overtuiging en in het geval van ‘overreden’ om gedrag.

 

Dus: Ik heb hem ervan overtuigd dat je ‘overtuigen’ en ‘overreden’ niet door elkaar kunt gebruiken. En: Ik heb hem kunnen overreden deze twee woorden niet door elkaar te gebruiken.

 

Graag gedaan!

En reactie

« Vorige